หมาขี้แพ้???

entry ที่แล้วไร้สาระมาแล้ว...
คราวนี้ขอแก้ตัวด้วยการมีสาระกันบ้าง
ให้สมกับที่เรียนปริญญาโท เหอๆๆๆๆ

(แต่ความมีสาระมักแปรผันตามกับจำนวนตัวอักษร เพราะงั้นทำใจนิดนึงนะคะ)

*****************************

พอดีวันนี้เข้าเรียนวิชา Japanese Society and Culture: Social Institutions and Life Course (โอ้ย อะไรจะชื่อยาวขนาด แค่ชื่อวิชาก็จำไม่ได้แล้วต้องไปเปิดดู เหอๆ)

ก็ discuss (จะใช้คำว่าอภิปรายก็ดูทางการไปหน่อย เลยขออนุญาตใช้ภาษาอังกฤษ ไม่ได้กระแดะนะคะ หุหุ) กันเรื่องว่า ผู้หญิงญี่ปุ่นเนี่ย ถ้าคนไหนไม่ได้แต่งงานจะถูกตราหน้าว่าเป็น "หมาขี้แพ้" (負け犬)

จะบอกว่าแปลก ก็ไม่รู้ว่าแปลกหรือเปล่า ที่สังคมญี่ปุ่นมองว่าหน้าที่ของผู้หญิงในชีวิตมีอยู่สามอย่าง

ก่อนจะพูดถึงหน้าที่ผู้หญิง ขอเกริ่นก่อนว่า สังคมญี่ปุ่นสมัยโบราณแบ่งเป็นระบบชนชั้น ซึ่งมีสี่ลำดับขั้นด้วยกัน
คือ ชนชั้นปกครอง (ซามูไร)> เกษตรกร > ช่างฝีมือ > พ่อค้า （士農工商）　มีชนชั้นจัณฑาลด้วย (新平民) ส่วนจักรพรรดิ　（天皇）ไม่นับ เพราะนับว่าเป็นเทพ โดยการมีลำดับชั้นทางสังคมนี้ก็มีคนบอกว่าได้รับอิทธิพลมาจากลัทธิขงจื๊อที่รับมาจากจีน

แล้วจากความเชื่อของลัทธิขงจื๊อนั้นก็มีความเชื่ออีกว่าผู้หญิงนั้นเกิดมามีหน้าที่สำคัญอยู่สามอย่างตามธรรมชาติ คือ
เชื่อฟังพ่อเมื่อยังเยาว์ เชื่อฟังสามีเมื่อแต่งงาน และเชื่อฟังลูกชายเมื่อแก่เฒ่า

(ที่เขียนขึ้นมานี่ไม่ได้มั่วขึ้นมาแต่อย่างใด อยากอ่านเรื่องความไม่เท่าเทียมกันทางเพศในสังคมญี่ปุ่นร่วมสมัย ตามไปอ่านได้ที่ Robert J. Smith, “Gender Inequality in Contemporary Japan,” JSTRO: Journal of Japanese Studies 13, no.1: 25-1)

จะสังเกตได้ว่า ... ผู้หญิงเกิดมาแล้ว ต้องแต่งงาน และมีลูก (ถ้าไม่มีลูกก็ผิดอีกนะ จะถูกโทษว่า unproductive ทันที อันนี้อ่านเจอมาเหมือนกัน ไม่อ้างได้ไหม ... เดี๋ยวจะเป็นทำรายงานส่งอาจาีรย์ เหอๆ)

เพราะฉะนั้นผู้หญิงที่ไม่แต่้งงาน ผิดเหรอคะ ...
จำเป็นหรือเปล่าที่ผู้หญิงที่ไม่แต่งงานคือ ผู้ที่ไม่ได้รับการเลือกให้เป็นภรรยา หรือเป็นแม่ของลูก??

แล้วไอ้การที่เป็นหมาขี้แพ้เนี่ย ... เค้าไม่ได้ดูนะว่าผู้หญิงคนนั้นจะแต่งงานกับผู้ชายแบบไหน
คือการเป็นผู้หญิงเก่ง ทำงาน หาเงินได้เยอะแยะกว่าผู้ชายหลายๆคน ก็ยังเป็นหมาขี้แพ้อยู่ดีถ้าเทียบกับผู้หญิงที่ไม่ได้ทำงาน แล้วแต่งงานกับผู้ชายที่ไม่มีงานทำเหมือนกัน

แล้วผู้หญิงไม่มีสิทธิเลือกเหรอคะ???

เลือกที่จะไม่แต่งงานกับผู้ชายที่คิดว่าไม่ใช่ (พยายามจะไม่ใช้คำว่่าใช่หรือไม่ใช่ เพราะรู้สึกเกลียดคำนี้มาก มันอธิบายไม่ได้ว่าทำไมถึงใช่ ทำไมถึงไม่ใช่ ... แต่จะใช้คำว่าไรดีล่ะช่วยคิดหน่อย ไม่เหมาะสม? หรือไม่ชอบ?)

เลือกที่จะใช้ชีวิตอยู่โดยไม่แต่งงานจนถึงบั้นปลายอย่างมีความสุข
นิทานหลอกเด็กชอบบอกว่าเจ้าหญิงกับเจ้าชายแต่งงานและมีความสุขไปชั่วกัลปวสาน
แต่ไม่มีใครเขียนต่อนะ ว่าหลังเจ้าหญิงแต่งงานกับเจ้าชายแล้ว เค้ามีความาสุขกันจริงหรือเปล่า???

เพราะจริงๆแล้วถึงแม้ผู้หญิงคนนึงจะไม่แต่งงาน .. ก็ไม่ได้แปลว่าเธอจะต้องอยู่คนเดียว
เธอก็ยังมีงาน มีสังคม มีเพื่อนอีกเยอะแยะมากมาย

แล้วมันก็ไม่ได้แปลว่าผู้หญิงคนนั้นจะไม่มีความสุขใช่ไหมคะ....

เราเชื่อว่าผู้หญิงแทบทุกคนอยากจะแต่งงาน และใช้ชีวิตอย่างมีความสุขกับคนที่เรารักไปตลอดชีวิต
แต่ถ้ามันจะต้องทนอยู่กับคนที่ไม่ได้รัก เพียงเพื่อจะไม่ให้เหงา มันจะดีกว่ากันเหรอคะ

โลกเราตอนนี้ จะยอมรับกันได้ไหมว่าผู้หญิงเยอะแยะที่มีความสามารถ และมีคุณค่าพอทีจะไม่ต้องคิดว่า สุดท้ายจะต้องแต่งงานกับผู้ชายรวยๆสักคน แล้วใช้ชีวิตอยู่บ้านตอนเช้าทำกับข้าวให้ลูก ถักนิตติ้ง ดูทีวี และผู้หญิงอีกหลายคนที่มีสมองพอที่จะหาเงินเลี้ยงดูตัวเองโดยไม่ยิึดติดกับคำว่าเป็น "ช้างเท้าหลัง"

ตอนนี้เดินไปตามท้องถนนในโตเกียว ก็ไม่แปลกใจกับการที่แม่ๆลูกอ่อน จะจับกลุ่มนั่งคุยกัน โดยมีลูกตัวเล็กๆอยู่ในรถเข็นคนนึง จูงเดินมาคนนึงในร้านกาแฟ สังคมญี่ปุ่นปัจจุบันเปลี่ยนไปแค่ไหน ภาพลักษณ์ของผู้หญิงญี่ปุ่นก็ยังคงติดอยู่กับการที่ต้องเสียสละตัวเองเพื่อทำหน้าที่เป็นภรรยาที่ดีของสามี เป็นแม่ที่ดีของลูกๆ อยู่ดี

เขียนมาถึงตอนนี้ เริ่มงงแล้ว เราจะจบยังไงดีหว่า

สรุปเข้ากลอนจากวรรณคดีเรื่องอิเหนาก่อนแล้วกัน...

"แม้นแผ่นดินสิ้นชายที่พึงเชย อย่ามีคู่เสียเลยจะดีกว่า"

ผู้หญิงทุกคนมีคุณค่าในตัวเอง ... อย่าปล่อยให้เราเป็นฝ่ายเดียวที่ถูกเลือก
เพราะท้ายที่สุดแล้ว คนที่เราจะอยู่ด้วยอย่างมีความสุขไปตลอดชีวิต
คือคนที่เราเลือกเค้า ... และเค้าเลือกเราต่างหาก

และสุดท้ายแล้วถึงแม้เราจะไม่มีใคร ... เราไม่ใช่หมาขี้แพ้อย่างสำนวนญี่ปุ่น
แต่เพราะเราชนะกฏเกณฑ์ของสังคมที่ออกแบบมาให้ผู้หญิงเป็นฝ่ายที่ถูกเลือก

และเราก็ชนะตัวของเราเอง ที่สามารถยืนอยู่ได้ด้วยขาของตัวเอง

*************************************

เขียนเอาไว้เตือนใจตัวเอง เผื่อว่าวันนึงไม่เจอใครคนนั้นขึ้นมาจริงๆ จะได้กลับมาอ่าน 55555555555+